Groen in straten en op pleinen

Een groene oase om tot rust te komen, te spelen en te ontmoeten. BOS+ gaat co-creatief aan de slag met buurtbewoners uit het Kiel. Een 1/5de medewerker zoekt een geschikte locatie en tovert dat plekje om tot een biodivers Wonderwoudje. Een plaats voor mens én natuur!

Kiel

Een Wonderwoudje is een ecologische hotspot midden in de bebouwde omgeving. Inheemse boom- en plantensoorten versterken de biodiversiteit. Ze leveren ook heel wat ecosysteemdiensten: verkoeling, luchtzuivering, CO2-opslag. Een Wonderwoudje wordt ook ontworpen voor en door mensen: inspraak en draagvlak staan voorop! Hoe een Wonderwoudje eruit ziet en waar het voor gebruikt wordt, is dus telkens anders en afhankelijk van de noden en wensen van de buurt. Een wild bosje met een rustplek in het midden, picknickbanken tussen de bloemen, een avontuurlijk speelterrein onder de bomen,... Alles kan, mens en natuur staan centraal. In dit project is de locatie van het Wonderwoudje nog niet bepaald, maar gaan we samen met buurtbewoners, buurtcomité Bump en Saamo op zoek naar een geschikte locatie. Een verloren grasveld tussen appartementsgebouwen, een ongebruikt pleintje,... We brengen alle groene en minder groene plekjes in de wijk in kaart en beslissen samen waar het Wonderwoudje komt. Dit door interactieve workshops. Aan de hand van een kaart maar even goed wandelen we door de wijk en ondervinden we aan de lijve waar er welke groennoden zijn. Al vanaf 200m² en minstens 10 meter breed kunnen we een Wonderwoudje aanleggen. Heel wat mogelijkheden dus! Dit checken we ook af bij het district. In een volgende stap gaan we co-creatief aan de slag met het ontwerp. Uit de zoekfase komen we al heel wat te weten over de diverse noden en wensen in de wijk. Deze maken we nu concreet voor het Wonderwoudje. Welke invulling geven we eraan? Participatie gebeurt door focusgroepen, enquêtes, workshops,... op maat van de context. Een eerste plan wordt nog verfijnd samen met verschillende doelgroepen en het district. Na het finale ontwerp volgt de aanleg. Ook hier werken we samen met buurtbewoners om samen te planten. Zo wordt het draagvlak vergroot en is het Wonderwoudje echt voor en door hen. Het beheerplan wordt overgedragen aan het district, al gaan we ook op zoek naar ambassadeurs in de wijk die mee willen waken over het behoud van het Wonderwoudje. Meer info over Wonderwoudje: https://www.gemeentevoordetoekomst.be/toolbox/een-wonderwoudje-jouw-gemeente.

Hoewel in het Kiel relatief veel open ruimte is, heeft deze vaak geen invulling. Er zijn veel verloren grasvelden, maar weinig stukjes (waardevol) groen. De buurt snakt naar natuur en ziet veel waarde in meer bomen en struiken. Dit kwam naar boven tijdens de participatie van het Wonderwoudje aan het Jan Lighthartplein (burgerbegrotingsproject 2022). Bovendien is er in deze dichtbewoonde wijk veel nood aan functionele publieke ruimte: plekken om te ontmoeten, spelen, rusten,... De vraag naar picknickbanken om bij mooi weer buiten te kunnen eten is groot! Naast de duidelijke vraag voor meer gebruiksgroen, heeft een Wonderwoudje in het algemeen veel meerwaarden. Bomen reguleren onze temperatuur, zorgen voor zuiverder lucht en een betere waterkwaliteit. Ze bevorderen de biodiversiteit, creëren visuele buffers, zorgen voor infiltratie van het water wanneer er teveel is en geven het af wanneer er te weinig is. Ze beperken of verhinderen erosie en zorgen voor natuurlijke evenwichten (bv. bestuivers). Én: het zijn favoriete speel- en ontspanningsplekken! Spelen, rusten of bewegen in het groen heeft tal van voordelen voor ons mentaal welzijn en ontwikkeling. Elke boom is bovendien een meerwaarde in de broodnodige aanpassing aan ons veranderende klimaat. De functies die bomen voor ons vervullen worden ook nog eens versterkt als ze in groep staan, waardoor er een complex ecosysteem ontstaat dat nog bijkomende diensten biedt, niet alleen voor de natuur maar ook voor ons eigen welzijn.

Op een jaar van locatie zoeken naar aanleg kan krap zijn qua timing. We spelen hierop in door voldoende tijd uit te rekken voor de eerste stap en om de resultaten grondig te kunnen bespreken met het District en eventueel andere betrokkenen. Zo verwachten we een geschikte locatie te vinden die inspeelt op de noden van de buurt.

1. Werkgroep samenstellen (januari): via de contacten bij Saamo en buurtcomité Bump stellen we een werkgroep samen van geïnteresseerde buurtbewoners die de wijk representeren. 2. Buurt in kaart brengen en locatie selecteren (februari - april): interactieve workshops om wijk te analyseren op vlak van groene ruimte. We stellen prioriteiten op en stemmen af met het district. Na een iteratief proces wordt een plek gekozen. 3. Participatie Wonderwoudje (mei-juni): uit stap 2 komt al veel input, in deze stap gaan we concreet op zoek naar welke invulling het Wonderwoudje kan krijgen. Verschillende doelgroepen worden betrokken. Hieruit wordt een eerste plan opgesteld, waar voor eind juni feedback op komt. 4. Finaal ontwerp (juli-augustus): het finale ontwerp, inclusief soortenkeuze en beheerplan, wordt afgewerkt en voorgelegd aan het district. 5. Voorbereiding aanleg (september-oktober): bestellingen worden geplaatst, de aanleg wordt praktisch voorbereid 6. Aanleg (november-december): de aanleg gebeurt zo veel mogelijk met de buurt. We organiseren een publiek plantevenement waar iedereen welkom is om een boom te planten. Zo wordt het Wonderwoudje helemaal van de buurt, ook voor het onderhoud.

Plantmateriaal (bomen, struiken, vaste planten) en hulpmiddelen (boompalen, afscherming) Infrastructuur (banken, speelelementen)

Drukwerk, materiaal workshops, drankjes plantactie, vervoerskosten

Medewerker BOS+ die project leidt en inhoudelijke invulling geeft (hele jaar) Opdracht comité Bump (klein deel participatie begeleiden)